Impressie 2e Passend Onderwijs café - thema Inclusie

“Hoe maken we onderwijs inclusiever?”

Een dialoog voor het nieuwe Ondersteuningsplan

In een virtuele setting van het tweede passend onderwijscafé vindt in de namiddag van 25 november een bijeenkomst plaats over "hoe maken we onderwijs inclusiever?" De hoofdgast is Christiaan Kwint. Christiaan is directeur bestuurder van Stichting ‘Kanz’ en directeur van ‘Klas op Wielen’. Stichting KanZ biedt onderwijs en zorg en logeeropvang voor kinderen met meervoudige beperkingen. Stichting Klas op Wielen biedt in Alkmaar ontwikkelingsgerichte dagbesteding in een basisschool en in samenwerking met een VO-school. Christiaan is daarnaast vader van Kamil, die ernstige meervoudige beperkingen heeft. Hij heeft meegeschreven aan het nieuwe 25-puntenplan van de minister dat onlangs in de Tweede Kamer is ingediend en op veel steun kon rekenen. Christiaan kan als geen ander meepraten over het belang van inclusief onderwijs, waarbij kinderen met beperkingen zoveel mogelijk meedoen met de samenleving. Hij benadrukt dat dit niet alleen voor de betreffende kinderen van groot belang is, maar ook voor de andere kinderen op scholen. Het is ook een signaal naar de samenleving als geheel: wij omarmen diversiteit en betrekken iedereen! Dat vraagt van ons om te zorgen voor passend onderwijs dat aansluit op de ontwikkelingsmogelijkheden van ieder kind. Dit is in de kern de uitdaging van inclusiever onderwijs. Maar wat moeten we doen om dat nog beter voor elkaar te krijgen? De bevlogenheid en deskundigheid van Christiaan inspireert de cafébezoeker om het verlangen uit te spreken dat ‘inclusief onderwijs’ door iedereen uitgedragen zal worden als iets dat heel normaal is. En dat vraagt dat we met grote bezieling moeten zoeken naar de kansen voor ieder kind. Net als in het vorige onderwijscafé onderschrijven we hier hoe belangrijk het is dat we de ontwikkelingsmogelijkheden van het kind als vertrekpunt hanteren. En dat daarvoor het reguliere onderwijs volop steun verdient. Want het is nog niet vanzelfsprekend dat iedere leerkracht weet hoe te signaleren en adequaat de eerste stappen te zetten. Er is veel te zeggen voor een handleiding voor scholen in de vorm van een stappenplan, waarbij het samenwerkingsverband snel beschikbaar is om te adviseren of actie te ondernemen. Niet iedere school hoeft het wiel zelf uit te vinden. Er is voldoende expertise beschikbaar, maar die wordt nog niet altijd bereikt of ingezet. Zo zijn er ook kansen om als regulier onderwijs te leren van het speciaal onderwijs, bijvoorbeeld in de vorm van intervisie. Er gaan stemmen op om te zoeken naar een aanpak op regionaal niveau om bijvoorbeeld met inzet van innovatiegelden scholen vanuit een holistische benadering nog beter te faciliteren. Dat zou nader verkend kunnen worden. Net als dat het een strategie is om nog meer te leren van ervaringen die stromen, waar de inspiratie van afspat! Dat soort ervaringen zijn er volop in Kennemerland-Noord. En dan is het bijzonder belangrijk om te kunnen rekenen op gemeenten die meedenken en de voorwaarden kunnen optimaliseren. Onderwijs- en zorggelden die complementair zijn.

Christiaan heeft in de afgelopen jaren zich soms een ‘lonesome cowboy’ gevoeld in het creëren van een concrete werkelijkheid die inclusief te noemen is. Na dit onderwijscafé bekent hij ons dat hij blij is om te ervaren hoeveel zielsverwanten er zijn die zich voor hetzelfde inzetten. Hij laat ons met twee laatste adviezen huiswaarts gaan: (1) verbind je met de praktijk, stel je open en luister! (2) Denk in mogelijkheden; er kan veel meer dan je denkt!

Het was een bijzonder en mooi passend onderwijscafé. En een stap verder naar een cultuur waarin ‘inclusief onderwijs’ vanzelfsprekend is.