Nieuws uit het werkveld: Masterclasses executieve functies - IB-ers en consulenten

Na een aantal voorbereidende bijeenkomsten is er gekozen om dit schooljaar drie Masterclasses (online) te organiseren waarbij een inhoudelijk onderwerp het startpunt vormt, namelijk executieve functies. Een aantal thema’s die daarbij aan de orde zijn gekomen zijn:

• kennis en vaardigheden t.a.v. executieve functies uitbreiden en verdiepen;
• expliciteren van de rollen die interne begeleiders en consulenten innemen t.a.v. de begeleiding van leerkrachten, ouders en leerlingen waar het gaat om ‘lastig gedrag’; professionaliseren leraren/teams.
• versterken begeleidingsvaardigheden van interne begeleiders en consulenten bij de afstemming op de begeleidingsvraag van school/leerkracht/ouders en leerling. Hoe vindt onderlinge afstemming plaats (integrale aanpak)?
• 

Eerste Masterclass (november 2020)

De eerste masterclass was gericht op actuele en verdiepende kennis rond executieve functies en wat dit betekent voor het onderwijs; hoe richt je een passende leeromgeving in; hoe komt een leerling het beste tot leren.

Wat opvalt is dat executieve functies regelmatig als containerbegrip wordt gehanteerd en er onvoldoende wordt gedifferentieerd. De verdiepende kennis zal intern begeleiders en leerkrachten ondersteunen bij het organiseren van de omgeving (buiten) , waardoor de leerling de kans krijgt zelf vaardig te worden.

Het werken met de HGW cyclus zal de preventieve aanpak bij leerlingen die moeite hebben met executieve functies versterken en leiden tot een systematische aanpak.

Door een verklarende beeld op te stellen van het gedrag dat wordt waargenomen vanuit een meervoudig perspectief, wordt recht gedaan aan de onderwijsbehoeften van de leerling; kan de begeleiding van leerkrachten meer op maat en doelgericht worden ingezet. Bij meer complexe situaties wordt tijdens tijdens MDO’s in samenwerking met ouders en consulenten mogelijke oplossingen nader verkend. Het kind is betrokken en praat en denkt mee als ervaringsdeskundige.

Tweede masterclass (maart 2021)

Tijdens deze masterclass stond de inhoud minder centraal en ging het om de kwaliteit van de begeleiding van teams/leerkrachten rondom het werken met leerlingen met uitdagingen op het gebied van executieve functies.

Om de inhoudelijke voorkennis op te halen startten we met quiz. Daarna werd vanuit voorbereidende opdrachten (casuistiek) onderzocht welke begeleidingsvaardigheden professionalisering van leerkrachten het beste ondersteunen. Tussendoor hielden we een korte presentatie over het begeleiden van leerkrachten/intern begeleiders en interactieprocessen. Uitgaande van het basisniveau van intern begeleiders en consulenten zochten we de verdieping op.

Bij de plenaire uitwisseling bespreken we een aantal kwesties zoals

• Is er voldoende kennis over EF in de school aanwezig? Wat doe je wanneer dit niet het geval is.
• Hoe is je begeleidingsaanpak wanneer je de leraar uitdaagt zelf initiatief te nemen en te onderzoeken wat werkt voor deze leerling i.p.v. tips en tricks. Hoe stem je af op de verwachtingen van intern begeleider/leerkracht.
• Welke mogelijkheden zijn er om het klassenmanagent/basisondersteuning in te richten op wat de leerlingen nodig hebben, welke materialen /leerlijnen/interventies helpen?
• Wordt de HGW cyclus voldoende ingezet om doelgericht en systematisch te analyseren en vanuit een meervoudig perspectief tot een goede aanpak te komen?

Derde masterclass (sept/okt 2021)

De derde masterclass die in mei was gepland, is verplaatst naar september/oktober dit jaar, vanwege corona perikelen op de scholen. Tijdens deze 3^e masterclass staat (net als in de 1^e masterclass) de inhoud centraal. Je zult als intern begeleider en consulent praktische informatie krijgen over hoe de leerkracht de verschillende executieve functies van de leerlingen en de groep kan versterken; de executieve slimme klas. Voor de zomer zul je een uitnodiging onvangen om je in te schrijven voor deze masterclass. Dus hou je mailbox in de gaten!

Door: Annetta Klaassen en Caroline Kooistra van de Inschool Academie