2. Onze leerlingen

Samen met de gemeenten in de regio Alkmaar ondersteunen we scholen, kinderen en ouders bij het bieden van passend onderwijs, zorg en opvoeding. Dit doen we voor kinderen in de leeftijd van 4 tot 13 jaar. Ons streven is dat kinderen opgroeien in hun natuurlijke omgeving op een reguliere basisschool. Als dat – ondanks alle inspanningen – niet lukt, gaan we met ouders en school op zoek naar een andere onderwijsplek, bijvoorbeeld een school voor speciaal (basis)onderwijs.

In het schooljaar 2021-2022 volgden in totaal 20.597 leerlingen tussen de 4 en 13 jaar onderwijs in de regio Noord-Kennemerland. Hiervan volgden 96 % (19.772 leerlingen) regulier onderwijs. De andere 825 leerlingen volgden onderwijs op het speciaal (basis)onderwijs, waarvan 384 op het speciaal basisonderwijs en 441 op het speciaal onderwijs.

2.1 Aantal leerlingen op het reguliere onderwijs

Ons streven is dat kinderen opgroeien in hun natuurlijke omgeving op een reguliere basisschool.

In de afgelopen jaren was sprake was landelijk sprake van een daling van leerlingaantallen in het regulier basisonderwijs. Dit zagen we ook in onze regio. Waar ons samenwerkingsverband in 2014-2015 nog 21.129 leerlingen in het regulier basisonderwijs telde, zagen we het aantal leerlingen in 2021-2022 dalen naar 19.772 leerlingen.

Na 2020-2021 zien we echter weer een stijging van het aantal leerlingen. Deze stijging lijkt het gevolg te zijn van de instroom van nieuwkomers uit Syrië en Oekraïne, daarnaast leidt ook de nieuwe registratie binnen DUO/ROD tot mogelijke aanpassingen.

De ontwikkeling van het leerlingaantal vanaf 2014 tot heden is in onderstaande grafiek weergegeven.

2.2 Aantal leerlingen in het speciaal (basis)onderwijs

Als – ondanks alle inspanningen – regulier onderwijs niet lukt, gaan we met ouders en school op zoek naar een andere onderwijsplek. In onze regio zijn verschillende voorzieningen, zoals scholen voor speciaal (basis) onderwijs.

Sinds 2020-2021 is er sprake van een daling van het aantal SBO-leerlingen. Hiermee lijkt zich de verwachte daling op basis van de prognoses van DUO in ons werkgebied eerder in te zetten. In onderstaande grafiek zien we het aantal leerlingen in het sbo. Dit jaar zien we een verdere daling naar 353 leerlingen.

Bron: DUO 

2.3 Aantal leerlingen speciaal onderwijs (SO)

In het speciaal onderwijs zien we, na een lichte daling van het aantal so-leerlingen weer een stijging naar 458 leerlingen.

Bron: DUO 

De stijging van het aantal leerlingen in het speciaal onderwijs kan verklaard worden doordat het aantal verwijzingen van kinderen jonger dan 8 jaar toeneemt. Veel van deze leerlingen stromen niet terug naar het regulier onderwijs, maar blijven op het so. Enerzijds vanwege de ervaring van leerkrachten dat de bestaande structuur de kinderen goed doet, anderzijds omdat ouders ervoor kiezen om hun kind op het speciaal onderwijs te laten, omdat het daar (vaak na een bewogen periode) goed gaat.

2.4 Tijdelijke observatie- en interventieplaats op het S(B)O

In sommige situaties is het niet direct duidelijk welke ondersteuning het beste is voor een kind of is een situatie vastgelopen en is er geen directie oplossing voor handen. In deze gevallen is het wenselijk dat er een tijdelijke observatie- en interventieplaatsing is het speciaal (basis) onderwijs (SB(O)) mogelijk is, zodat zorgvuldig kan worden bepaald wat de beste vervolgstap is voor het kind. In het schooljaar 2021-2022 zijn in totaal 4 observatieplaatsen toegekend voor de duur van 20 weken. 2 voor het sbo en 2 voor het so. Jaarlijks wordt samen met de S(B)O scholen geëvalueerd of het aanbod van elke school aansluit bij de behoeften van de kinderen en worden indien nodig afspraken gemaakt over de verdeling van de middelen.

2.5 Toelaatbaarheidsverklaringen

Als aan de onderwijsbehoeften en ontwikkeldoelen van een kind het best tegemoet wordt gekomen in het speciaal (basis) onderwijs of op een speciale voorziening, dan wordt de route van toewijzing gevolgd. Tijdens deze route stelt het multidisciplinair overleg (mdo) de noodzaak van toewijzing vast in het TOP dossier van het kind. De toewijzingscommissie van het samenwerkingsverband bekijkt of het kind toelaatbaar is door de kwaliteit en onderbouwing van het ontwikkelingsperspectiefplan in TOP dossier te beoordelen. De school waar de leerling is aangemeld of ingeschreven, vraagt hiervoor een toelaatbaarheidsverklaring (tlv) aan bij de toewijzingscommissie.

We geven toelaatbaarheidsverklaringen af voor minstens één heel schooljaar en de einddatum van een toelaatbaarheidsverklaring valt altijd op 31 juli (einde schooljaar). De duur van een toelaatbaarheidsverklaring is in principe tijdelijk en wordt met de betrokkenen bepaald op basis van het perspectief en ontwikkeldoelen.

Routes om samen vorm te geven aan passend onderwijs.

In het schooljaar 2021-2022 zijn er in totaal 386 tlv’s aangevraagd. Hiervan heeft 83% van de afgegeven tlv's een categorie SBO of SO laag.

2.6 Aangevraagde tlv’s vanuit de werkgebieden

In onderstaande grafiek is een vergelijking gemaakt van het aandeel leerlingen en het aandeel tlv-aanvragen vanuit de werkgebieden.

2.7 Speciale voorzieningen onderwijs en zorg

Om te voorkomen dat leerlingen tussen wal en schip vallen, het aantal thuiszitters te beperken en zorg te dragen voor een dekkend netwerk, zijn er in de regio verschillende speciale voorzieningen opgezet, waarin onderwijs en zorg samenwerken. Deze speciale voorzieningen starten vaak als pilot. Bij succes groeien ze uit tot volwaardige programma's. Binnen PPO-NK wordt continue kritisch gekeken naar deze speciale voorzieningen. Doel is om zoveel mogelijk leerlingen thuisnabij onderwijs te bieden en zoveel mogelijk op de reguliere school in de eigen wijk of plaats. Daarom zijn veel van deze speciale voorzieningen tijdelijke van aard; doen wat nodig is, zolang dat nodig is.

Hieronder een lijst met de speciale voorzieningen.

• Hoogbegaafdheid – de Trimaran: een onderwijs-zorgvoorziening waar in het schooljaar 2021-2022 11 leerlingen uit ons SWV en 1 lln. uit SWV IJmond hebben deelgenomen.
• Autisme - De Boog: een voorziening waar onderwijs wordt gegeven door leerkrachten van Heliomare en de begeleiding en contact gericht spelen door medewerkers van Esdege Reigersdaal.
• Meervoudige beperking – Kanzklas: de Kanzklas is uitgebreid naar drie groepen, waarvan één schakelklas voor leerlingen in de VO-leeftijd. In het schooljaar 2021-2022 bezochten 10 leerlingen de Kanzklas.
• Meervoudige beperking - SNS-klas Bergen: op deze onderwijs-zorgvoorziening in de Adriaan Roland Holstschool in Bergen krijgen 8 leerlingen onderwijs.
• Buiten Gewoon Leren: in samenwerking met Ronduit Onderwijs en Stichting Landzijde worden kinderen sinds maart 2018 geplaatst op een zorgboerderij waar een vaste leerkracht (digitaal) onderwijs verzorgt. Hier verblijven de leerlingen gemiddeld een half jaar tot een jaar. Op de locatie Polderpracht en op de locatie Oostwijk zijn in totaal acht leerlingen die met veel plezier onderwijs krijgen en begeleiding met als doel terug- en doorstroom naar een school in de regio.
• Klas op wielen Alkmaar - biedt alleen zorg - De kinderen in deze klas hebben nu nog een vrijstelling voor onderwijs. We onderzoeken hoe deze leerlingen ook ingeschreven kunnen staan op de reguliere school

>> Ga terug naar de beginpagina Samen leren leven