5. Aanpak schoolaanwezigheid (thuiszittende leerlingen)

Regio Noord-Kennemerland (de vijf gemeenten en de samenwerkingsverbanden PO en VO) werken nauw samen om thuiszitter te voorkomen. Door het thuiszitterspact (een gezamenlijke aanpak) kunnen we elkaars inspanningen versterken om een thuiszitter te voorkomen of te begeleiden of terug te leiden naar een passende plek. Daarnaast signaleren we samen belemmeringen in de deelname aan het onderwijs pakken deze proactief op.

Gesproken wordt van een thuiszitter als een leerplichtige jongere tussen de 5 en de 16 jaar, die ingeschreven staat op een school of onderwijsinstelling en die zonder geldige reden meer dan vier weken verzuimt, zonder dat hij/zij ontheffing heeft van de leerplicht respectievelijk vrijstelling van geregeld schoolbezoek of wegens het volgen van ander onderwijs. Elke drie maanden ontvangt het OCW een overzicht van het aantal thuiszittende leerlingen van het swv. Doel van PPO-NK is om geen thuiszitters te hebben.

In Noord-Kennemerland doen we er alles aan om thuiszitters te voorkomen. Mocht er toch sprake zijn van een (dreigende) thuiszitter, dan zetten we maatwerktrajecten in.

Op vier vaste fotomomenten in het jaar wordt door de werkgebieden een meting gedaan van het aantal kinderen dat niet naar schoolgaat of een aangepast traject doorloopt. Deze metingen worden doorgegeven aan het min. OC en W voor haar monitor schoolverzuim.

De Netwerkgroep is in het 1+2^e trimester twee maal bijeengeweest om o.a. het registratie fotomomenten van maart 2024, juni 2024 te bespreken.

Besproken onderwerpen :

• Monitoring maatwerktrajecten
• Analyse data PO en VO
• Typologieën van verzuim en trends
• Hoe verbinden met Netwerkgroep 10-14

Fotomoment: 15 maart 2024

Fotomoment: 15 juni 2024

Toelichting fotomoment 15 maart en 15 juni 2024:

Het verzuim maart -juni 2024 is 0.45 % (december 2023 0,4%)

• Ongeoorloofd verzuim: 0,03%
• Landelijk 2022-2023 NJI VO = 5%
• NJI: 2022-2023 alle leerplichtige leerlingen 2.38%
• Vrijstelling artikel 5 onder A is gelijk gebleven: 0,25%

• Geoorloofd verzuim:

• 33% uitval van leerlingen binnen SO/SBO;

• 25% AOT/Variawet, toegenomen tov van vorig schooljaar

• 50% betreft MWP-ZO = diverse vormen van OZA (jeugdhulp en onderwijs)

Positieve trends:

• Zeer laag percentage van schoolafwezigheid.
• Geen toename in plaatsingen buiten het onderwijs, zoals een zorgboerderij/dagbestedingsplek, o.a. te verklaren uit de SO Opmaat groep (en) en andere speciale voorzieningen binnen de regio.

Ernstige signalen:

• • wachtlijsten bij ODC’s
  • SO dat vol zit (met name Heliomare Onderwijs)
  • Doorstroom naar VO moeizaam als er sprake is van intensive ondersteuningsbehoeften en VSO geeft grenzen aan van kunnen bieden passend aanbod.
  • Grote zorg om onduidelijkheid plaatsingen vanuit behandelcentrum Wijdenes dat sluit per-18-2024.

Vervolg acties:

• Extra aandacht voor preventie richting VO.
• Als SWV zitten we aan tafel bij de gesprekken rondom leerlingen vervoer met de gemeenten.
• Verlenging pilot Digitale school tot 2025 waar leerlingen die tussen de 2 tot 5 uur per week les krijgen via de Digitale school, waarvoor de leerkrachten van praktijk Meester Andreas worden ingezet.
• Congres Schoolaanwezigheid 28 november 2024 in Utrecht
• Analyse van de verzameling data van de 102 scholen met behulp van KNSA (David Heyne)

De Netwerkgroep is in het 3^e trimester eenmaal bijeengeweest om o.a. het registratie fotomomenten van september en december 2024 te bespreken.

Fotomoment: 15 september 2024

Toelichting fotomoment 15 september 2024:

• 72 leerlingen zijn in beeld met status quo en perspectief: proces behelst dubbel check consulent met scholen en lpa's, tevens lpa's en scholen.
• PO: (on)geoorloofd verzuim XXX
• Vrijstellingen leerplicht 5 onder A (40 kinderen).

Fotomoment: 15 december 2024

Toelichting fotomoment 15 december 2024:

• Op deze datum zijn er 110 leerlingen (gehele populatie bijna 21.000 kinderen tussen de 4 en 13 jaar) in beeld met status quo en perspectief:
• Het proces behelst een dubbelcheck met de consulenten van alle werkgebieden met hun met scholen en de desbetreffende leerrecht/-plicht ambtenaren en vice versa.

Dit betekent in cijfers: 99,55 % volledige schoolaanwezigheid in onze regio: zeer hoog percentage!

• geoorloofd verzuim 0,45% (15-9-24: 0,35% echter nu AOT van SO de Ruimte in meegenomen).
• ongeoorloofd verzuim 0,04% - deze zijn vandaag ingediend bij OC&W
• Vrijstellingen leerplicht 5 onder A - 50 kinderen (0,25%). Stabiel aantal.

Het laagste verzuim is waarneembaar in de werkgebieden Heiloo, Bergen, Alkmaar -Oost.

Vanuit regulier onderwijs gaan er <10 leerlingen tijdelijk naar een zorgboerderij of dagbestedingsplek.

De grootste zorg gaat uit naar de leerlingen (39 = 0,2%) die binnen een speciale voorziening (deels) uitvallen of beperkter naar school gaan of uitsluitend met één – op- één begeleiding onderwijs kunnen ontvangen in verband met intensieve ondersteuningsbehoeften.

Dit betekent dat er binnen het SO en SBO sprake is van 5% verminderde schoolaanwezigheid (allen: geoorloofd). Een derde heeft aangepaste schooltijden (AOT), de andere leerlingen hebben in de meeste gevallen een vorm van OZA (BGL, ZB,DB). Er zijn inmiddels extra SAT’s georganiseerd voor de betreffende scholen.

Als we inzoomen op deze groep binnen SO/SBO van 24 leerlingen wat zien we dan?

• Buitengewoon Leren = 20 uur onderwijs p/w: 5 (= 3 vanuit regulier onderwijs),
• Zorgboerderij met paar uur onderwijs: 4
• Dagbesteding met weinig onderwijs of educatie : 8 (hiervan zijn 4 leerlingen afkomstig van behandelcentrum Wijdenes-Parlan). Deze jongeren hebben ondersteuning binnen een groep, meestal kleiner dan 5 met intensieve begeleiding 1-1, 1-2 of 1-3 (Jeugdwet). Onder andere: Fourzorg Alkmaar, St Prov (locaties Nieuwe Niedorp en Opmeer).
• SO Opmaat; schoolgang paar uur per dag: 5 (deel is wachtend op opname/behandeling). De andere jongeren in de SO Opmaat en Doorstroom groep gaan fulltime.
• Thuiszitters met bijna geen onderwijs: 3
• Triversum: 3 leerlingen vanuit onze regio. Ontvangen maximaal op 4 dagen onderwijs binnen klinische opname.

Actiepunten (ook voor de Netwerkgroep): 21 januari 2025

• Gerichte inzet SAT (Schoolaanwezigheid-team) - Tiermodel;
• Analyse groep leerlingen met intensive ondersteuningsbehoeften, die (daardoor) weinig onderwijs kunnen ontvangen;
• Hoe beter/meer kennis delen over maatwerk (MWP-ZO);
• Hoe jongeren vanaf ongeveer 10 jaar (groep 7/8) monitoren in fasen naar VO (vaak een proces van 2 jaar);
• Agenderen en bespreken publicatie Balans: ”Thuiszitters tellen”, een ander licht op passend onderwijs, december 2024;
• In Reflectie- en Leerteam Onderwijs en Zorg onderwerp inzet 1-1 begeleiding bij regulier basisonderwijs en het speciaal onderwijs (27 februari);
• Overleg SWV/LPA/gemeente Alkmaar: afstemmen beleid 16 januari 2025.