2. Versterken onderwijs aan hoogbegaafde - hoog sensitieve kinderen

Welke onderwerpen zijn er besproken?

1. Doorstart Netwerkgroep HB

• Met de toekenning van de nieuwe HB-subsidie is er een doorstart gemaakt met de netwerkgroep. De afgelopen periode hebben we benut om stil te staan bij de rol van de netwerkgroep, de verbinding en de onderlinge wensen en verwachtingen. Er is een gezamenlijke visie geformuleerd voor de toekomst en de prioriteiten voor de komende periode zijn vastgesteld.
• Rol en Verwachtingen: tijdens de bijeenkomsten is uitgebreid besproken hoe de netwerkgroep een effectieve rol kan spelen in het ondersteunen en versterken van onderwijs voor (hoog)begaafden. Er is overeenstemming bereikt over de noodzaak van regelmatige communicatie, transparante doelen en meetbare resultaten.

2. Vervolgonderzoek voltijds hoogbegaafdenonderwijs

• Toelatingscriteria: er is een peiling gehouden onder alle leden van de netwerkgroep HB met betrekking tot de toelatingscriteria, wensen, suggesties en ideeën voor voltijds hoogbegaafden onderwijs. Wij hebben de toelatingscriteria van bestaande voltijds HB-onderwijs uit het land verzameld en besproken. Criteria zoals IQ-scores, didactische vaardigheden, sociaal-emotionele ontwikkeling en motivatie zijn gedeeld. De reacties van de leden op onze uitvraag gaven inzicht in de huidige praktijk en behoeften binnen onze regio. Er was consensus over de noodzaak van duidelijke, objectieve criteria om de toelating tot voltijds hoogbegaafden onderwijs te waarborgen. Het ontwikkelen van deze criteria is essentieel om te zorgen dat hoogbegaafde leerlingen de juiste ondersteuning krijgen die past bij hun behoeften en mogelijkheden.

3. Communicatiestructuur

• Om de efficiëntie en overzichtelijkheid te optimaliseren, is er een nieuwe communicatiestructuur geïmplementeerd.

De volgende documenten zijn beschikbaar op de werkplaats SWV PPO-NK:

• Geplande Vergaderingen: informatie over de data van aankomende bijeenkomsten.
• Agenda: de agenda van alle bijeenkomsten.
• Notulen: de notulen van alle bijeenkomsten.
• Overige documenten: relevante documenten, richtlijnen en hulpmiddelen die voor de netwerkgroep van belang zijn.

Alle leden hebben toegang tot deze documenten via de werkplaats. Door de centralisatie van deze informatie wordt de communicatie efficiënter en overzichtelijker, waardoor alle leden altijd up-to-date zijn.

4. Voortgang/vervolg Kenniscentrum Hoogbegaafdheid

• Thema-avonden: gezien de grote behoefte is er consensus om tweemaandelijks een thema-avond te organiseren. Dit zal ouders/verzorgers regelmatig de kans bieden om meer te leren over diverse aspecten van (hoog)begaafdheid en tevens hen ruimte geven om hun eigen ervaringen met elkaar te delen.
• Workshops voor professionals: er is tevens consensus over het tweemaandelijks organiseren van workshops voor professionals vanuit het Kenniscentrum. Dit biedt leerkrachten de kans om zich verder te professionaliseren en draagt bij aan een betere onderwijskwaliteit en een meer inclusieve leeromgeving.

5. Duurzame Expertise en Kennisdeling (borgen)

• Om de opgedane kennis duurzaam te verankeren, wordt gekeken naar strategieën om de opgedane kennis binnen de scholen duurzaam te borgen. Dit kan bijvoorbeeld door het aanbieden van langdurige opleidingen en daar randvoorwaarden aan te verbinden.

6. Nulmeting

• In het nieuwe schooljaar zal er een nulmeting worden uitgevoerd om de huidige situatie omtrent (hoog)begaafdheid in kaart te brengen. Er wordt zorgvuldig gekeken naar wie de nulmeting invult en welke informatie wordt geïnventariseerd. Op basis van de resultaten zullen de ambities, de delta-analyse en een routekaart worden opgesteld.

7. SWOT-analyse van de Netwerkgroep HB en de scholen/besturen

• Tijdens de bijeenkomst zijn we in groepen uiteengegaan om de sterktes, zwaktes, kansen en risico's (SWOT) van de Netwerkgroep HB en de scholen/besturen te bespreken. Tijdens de volgende bijeenkomst (september 2024) zal de SWOT-analyse verder worden uitgewerkt en afgerond.

Welke resultaten hebben jullie bereikt in de Netwerkgroep?

In het afgelopen trimester heeft de Netwerkgroep HB vooruitgang geboekt op onderstaande gebieden. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste resultaten:

1. Professionalisering en kennisdeling

• De jaaropleiding tot specialist hoogbegaafdheid van WijsSein zal opnieuw aangeboden worden het komende schooljaar. Deze keuze is gebaseerd op de positieve feedback van eerdere deelnemers, consistentie van het aanbod en de kostenefficiëntie ten opzichte van andere aanbieders.
• Daarnaast zijn er randvoorwaarden opgesteld. De randvoorwaarden voor de opleiding Specialist Hoogbegaafdheid zijn essentieel voor duurzame borging van de kennis.

2. Nulmeting

• Voorbereidingen voor de nulmeting zijn getroffen om de huidige situatie omtrent (hoog)begaafdheid in kaart te brengen. Dit zal helpen bij het formuleren van gerichte ambities, de delta-analyse en het ontwikkelen van een routekaart. Er is tevens een eerste gesprek gevoerd over welke informatie verzameld dient te worden en wie verantwoordelijk is voor het invullen van de nulmeting, zodat de resultaten representatief en bruikbaar zijn.

• Er is een inventarisatie uitgevoerd wat betreft de wensen en behoeften rondom workshops en trainingen. Deze input wordt gebruikt om het aanbod beter af te stemmen op de behoeften en wensen van de leerkrachten. Daarnaast is gekeken welke basiskennis binnen iedere school minimaal aanwezig dient te zijn.
• Op basis van de inventarisatie van de wensen en behoeften en de inventarisatie n.a.v. de nulmeting worden er plannen gemaakt voor gerichte workshops en trainingen die inspelen op de specifieke vragen en uitdagingen binnen de scholen.

4. Peiling en voorstel voltijds HB-onderwijs

• Er is een peiling binnen de netwerkgroep uitgezet betreffende de toelatingscriteria voor voltijds hoogbegaafden onderwijs.
• Colette werkt aan een voorstel (betreffende de toelatingscriteria) op basis van de bevindingen uit de peiling en vanuit haar kennis en ervaring, dat in het nieuwe schooljaar aan de netwerkgroep wordt voorgelegd.

5. Thema-avonden voor ouders/verzorgers

• Er zijn succesvolle thema-avonden georganiseerd, waaronder een goed bezochte bijeenkomst over executieve functies. De opkomst en betrokkenheid waren hoog, wat de behoefte aan dergelijke bijeenkomsten bevestigt.
• Er zijn plannen om tweemaandelijks een thema-avond te organiseren om de betrokkenheid van ouders te vergroten en hen beter te informeren en ondersteunen.

6. Communicatiestructuur

• De nieuwe communicatiestructuur is geïmplementeerd, waarbij alle relevante documenten, zoals geplande bijeenkomsten, agenda's en notulen, beschikbaar zijn op de Werkplaats SWV PO-NK.
• Door de centralisatie van informatie zijn documenten eenvoudiger toegankelijk en is de communicatie efficiënter en overzichtelijker geworden.

7. SWOT-analyse

• Er is een start gemaakt met de SWOT-analyse. De eerste bevindingen zijn verzameld tijdens de laatste bijeenkomst.
• De SWOT-analyse zal verder worden uitgewerkt en afgerond na de volgende bijeenkomst (september 2024), waarna de resultaten worden gebruikt om concrete actiepunten te formuleren.

Welke ontwikkelingen/trends zien jullie voor de komende trimester periode?

In de komende periode zal de Netwerkgroep HB zich richten op het duurzaam versterken van lopende initiatieven en het benutten van nieuwe kansen om de ondersteuning en ontwikkeling van (hoog)begaafde leerlingen verder te verbeteren. Hieronder volgen de belangrijkste kansen en initiatieven die we zullen oppakken:

1. Nulmeting

• In het nieuwe schooljaar zal de nulmeting worden uitgevoerd om de huidige situatie omtrent (hoog)begaafdheid in kaart te brengen.
• Op basis van de resultaten kunnen we de ambities, de delta-analyse en de routekaart concreet formuleren.

2. Verdere duurzame professionalisering en kennisdeling

• De jaaropleiding tot specialist hoogbegaafdheid van WijsSein zal opnieuw worden aangeboden.
• Colette inventariseert de behoefte aan specifieke workshops en trainingen. Deze zullen worden georganiseerd op basis van de feedback en behoeften (o.a. de nulmeting) van de scholen.

3. Ontwikkeling van voltijds HB-onderwijs

• Colette zal alle ervaringen, bevindingen en de uitkomsten van de peiling rondom de toelatingscriteria meenemen om een voorstel te maken betreffende het voltijds HB-onderwijs. Dit voorstel zal zij tijdens het nieuwe schooljaar voorleggen aan de Netwerkgroep HB.

• Verkenning tot het ontwikkelen van één of meer voltijds HB-locaties. Wat kan leiden tot meer op maat gemaakte onderwijsprogramma’s voor (hoog)begaafde leerlingen. Wat helpend is voor een dekkend aanbod in de regio.

4. Kenniscentrum HB

• Er zal tweemaandelijks een thema-avond worden georganiseerd, zoals de succesvolle avond over executieve functies. Flyers en informatie hierover zullen breed worden verspreid. Versterking van de betrokkenheid en ondersteuning van ouders, heeft een positieve invloed op de begeleiding van (hoog)begaafde kinderen thuis en op school.
• Er zal tweemaandelijks een workshop/training voor professionals worden georganiseerd. Versterking kennis en vaardigheden van professionals, heeft een positieve invloed op de begeleiding van (hoog)begaafde kinderen op school en thuis.

5. SWOT-analyse

• De SWOT-analyse zal in de volgende bijeenkomst worden afgerond en de resultaten zullen worden gebruikt om concrete actiepunten te formuleren.
• Het identificeren van sterke punten, verbeterpunten, kansen en risico's, helpt bij het strategisch plannen en verbeteren van de Netwerkgroep HB.

6. Samenwerking

• Intensiveren van de samenwerking met de gemeente.
• Kennisuitwisseling en samenwerking kunnen leiden tot nieuwe inzichten en verbeterde ondersteuningsmethoden.

Welke onderwerpen zijn er besproken?

Tijdens de bijeenkomst op 26 september 2024 zijn lopende activiteiten besproken, zoals de voortgang van de basisopleiding Hoogbegaafdheid en de organisatie van workshops. De SWOT-analyse is verder uitgewerkt om sterktes, zwaktes, kansen en risico’s met betrekking tot de Netwerkgroep HB en de Schoolbesturen in kaart te brengen. Ook zijn in de rondvraag initiatieven, successen en ervaringen gedeeld door de aanwezigen. Specifieke aandachtspunten waren de professionalisering via opleidingen, het borgen van kennis binnen scholen en het intensiveren van samenwerking met gemeenten.

Op 3 december 2024 zijn lopende activiteiten zoals de thema-avonden, workshops en de basisopleiding Hoogbegaafdheid geëvalueerd. Concrete vervolgacties werden geformuleerd op basis van de resultaten van de SWOT-analyse. Daarnaast was er aandacht voor gemeentelijke betrokkenheid en het verbeteren van de signalering van (hoog)begaafde leerlingen binnen scholen. De focus lag ook op het versterken van de rol van HB-coördinatoren.

Welke resultaten hebben jullie bereikt in de Netwerkgroep?

De Netwerkgroep HB heeft meerdere belangrijke resultaten geboekt. De thema-avond over executieve functies op 3 juli 2024 trok veel belangstelling en bevestigde de behoefte aan meer van zulke bijeenkomsten. De workshop executieve functies voor professionals op 23 oktober 2024 bood praktische handvatten voor het onderwijs en werd positief ontvangen. De basisopleiding Hoogbegaafdheid, gestart op 21 november 2024, heeft geleid tot sterke betrokkenheid en positieve reacties van deelnemers.

De SWOT-analyse heeft inzicht gegeven in sterktes zoals effectieve samenwerking en korte communicatielijnen binnen de Netwerkgroep HB. Tegelijkertijd heeft het duidelijke zwaktes en kansen geïdentificeerd, zoals de noodzaak van gemeentelijke betrokkenheid en het strategisch versterken van HB-coördinatoren.

De implementatie van een centrale communicatiestructuur via de Werkplaats SWV PO-NK heeft geleid tot efficiëntere kennisdeling en toegankelijkheid van relevante documenten.

Welke ontwikkelingen/trends zien jullie voor de komende trimester periode?

In de komende trimesterperiode wordt de focus gelegd op het verder uitwerken van de tussenmeting met concrete actiepunten. Dit omvat het versterken van gemeentelijke betrokkenheid, het verbeteren van signaleringsmethoden en het ontwikkelen van strategieën voor duurzame kennisborging binnen scholen. De voortzetting van de basisopleiding Hoogbegaafdheid en gerichte workshops blijven prioriteiten om de expertise van professionals te vergroten.

Daarnaast wordt verwacht dat samenwerking tussen PO en VO intensiever wordt, mede door initiatieven om de overgang voor (hoog)begaafde leerlingen beter te begeleiden. Er zal aandacht zijn voor het verminderen van persoonsafhankelijkheid door kennis breder te verspreiden binnen schoolorganisaties. Ook wordt onderzocht hoe ouders nog beter ondersteund kunnen worden, bijvoorbeeld via gerichte psycho-educatie en thema-avonden.

We hebben ook een begin gemaakt met het ontwikkelen van de tussenmeting, die bedoeld is om de huidige situatie rondom hoogbegaafdheid binnen scholen inzichtelijk te maken. Deze meting zal belangrijke input leveren voor het formuleren van gerichte actiepunten en beleidsdoelen.

De Netwerkgroep HB heeft in de laatste twee trimesters significante vooruitgang geboekt op het gebied van professionalisering, kennisdeling en samenwerking. Er blijft echter “werk aan de winkel” om borging, uniformiteit en gemeentelijke betrokkenheid te verbeteren. Met de geplande acties wordt de basis gelegd voor duurzame ondersteuning van (hoog)begaafde leerlingen in de regio.