5. Vrijstellingen artikel 5a

Daar waar een leerling op lichamelijke of psychische gronden niet in staat is om een school of instelling te bezoeken, biedt de leerplichtwet ruimte voor vrijstellingen. Met Artikel 5a zijn jongeren vrijgesteld van de leerplichtwet en staan niet meer ingeschreven op een school of instelling, waardoor het onderwijs geen zicht meer heeft op de mogelijke (beperkte) leerbaarheid.

Het aantal artikel 5a vrijstellingen is stabiel. Bij dreigende thuiszitters werken wij nauw samen met de leerplichtambtenaren. De rol van de jeugdarts is hierin belangrijk. Toelichting op de cijfers is hieronder te vinden.

Artikel 5a. vrijstellingen

In het thuiszitterspact is de doelstelling afname artikel 5a. vrijstellingen [1] gesteld.

Voorjaar 2019 - po

Vrijstellingen worden afgegeven vanaf de leerplichtige leeftijd van kalenderleeftijd 5 jaar. In de metingen worden kinderen die in het huidig schooljaar 13 jaar worden, nog mee genomen in de meting van het primair onderwijs. Het schooljaar erop worden zij opgenomen in de meting van het voortgezet onderwijs (mits het kind nog woonachtig is in onze regio i.v.m. woonplaatsbeginsel).

Het aantal artikel 5a. vrijstellingen is het afgelopen half jaar stabiel te noemen. Er zijn slechts enkele verlengingen op een vrijstelling artikel 5a vrijstelling afgegeven (veelal na overleg met PPO-NK over onderwijsmogelijkheden). Er zijn een drietal kinderen toe geleid naar een vorm van onderwijs, waardoor de artikel 5a- vrijstelling is komen te vervallen. Daarnaast lopen er momenteel diverse gesprekken met ouders en onderwijs-zorglocaties over toeleidingmogelijkheden naar onderwijs. Gezien de specifieke ondersteuningsbehoeften die deze kinderen kennen, behoeft er zorgvuldig te worden geanalyseerd welke onderwijsmogelijkheden passend zijn. Er is voor een viertal kinderen, na overleg met ouders, jeugdarts en SWV een artikel 5a vrijstelling afgegeven.

Er zijn het afgelopen schooljaar geen artikel 5.a. vrijstellingen afgegeven voor kinderen die eerder wel onderwijs hebben (kunnen) volgen.

Het streven is dat er geen artikel 5.a. vrijstellingen voor het leven meer wordt afgegeven. Hierover is afstemming met de jeugdarts nodig (zie rol van de jeugdarts). Vanuit PPO-NK en regionale leerplicht wordt hier zoveel mogelijk op aangestuurd[1].

Rol van de jeugdarts

In onze regio werken wij intensief samen met scholen, besturen en gemeenten. Met betrekking tot (dreigende) thuiszittende leerlingen, trekken wij op met leerplichtambtenaren. De rol van de jeugdarts wordt in dit geheel als zeer belangrijk ervaren. In de zomer van 2018 rapporteerden wij dat de zeer beperkte beschikbaarheid van de jeugdartsen in onze regio belemmerend werkten op bepaalde trajecten, zowel op beleid- als casuïstiekniveau. Er werd bijvoorbeeld bij mogelijke afgifte van een artikel 5a- vrijstelling, weinig tot geen contact gelegd met PPO-NK om onderwijsmogelijkheden in de regio door te nemen. Sinds het voorjaar van 2019 is er vooruitgang te zien in de afstemming tussen jeugdarts, SWV en leerplicht over afgifte artikel 5a- vrijstellingen. Wij hopen deze lijn met elkaar vast te kunnen houden.

[1] Rekening houdend met functioneringsbeeld van het kind.