Impressie 4^e Passend Onderwijs café - Over woorden en daden

15 maart 2021

Ze doen er toe: woorden. Zo kunnen woorden verbinden en uitsluiten. En ze geven richting aan daden. Daarom is het zo belangrijk dat we onderweg naar dit ondersteuningsplan zoeken naar de goede woorden; woorden die weergeven wat we willen met passend onderwijs en woorden die blijven uitnodigen om te onderzoeken hoe het beter kan.

Dit passend onderwijscafé is het sluitstuk in een reeks van vier cafés. In de vorige drie werden ambities verkend en is gezocht wat nodig is om samen die ambities waar te maken. 150 tot 200 mensen hebben naar de woorden daarvoor gezocht. Mensen die allemaal gedreven zijn om met elkaar zo goed mogelijke daden tot stand te laten komen voor leerlingen die aangewezen zijn op passend onderwijs. Woorden die richting geven aan daden dus.

Gespreksleider Robbin Haaijer interviewt bij de opening Astrid Ottenheym van het samenwerkingsverband. Astrid is verheugd op de actieve rol van zoveel mensen en stelt vast dat er overeenstemming is over de ambities om met passend onderwijs te werken aan inclusiever onderwijs. Hierdoor kan ‘samen leren leven’ ook daadwerkelijk plaatsvinden. Het woord inclusief prikkelt in het algemeen positief en we gaan de komende 15 jaar ontdekken wat het is of gaat zijn. Inclusiever onderwijs zal minder buiten en meer binnen het basisonderwijs plaatsvinden. Er zal daar meer gebruik gemaakt worden van de expertise, opgebouwd in het SO en SBO. En leraren zullen zich meer expertise eigen maken. Belangrijk is dat we een beweging maken zonder dat we de uitkomst precies kunnen vaststellen. Er zijn immers teveel factoren die hier invloed op hebben.

Een getoond filmpje van een klas met Superjuf Anne laat zien hoe rijk en veelzijdig het werk van een leerkracht is in het basisonderwijs. En het maakt ook duidelijk dat het een bijna onmogelijke opdracht is. Daarom zijn extra handen via expertises van anderen vaak echt nodig. En daar komt de samenwerking om de hoek. Uit één van de breakoutrooms komt de geciteerde opmerking vandaan dat we geen superjuf of superschool hoeven, maar wel samen super moeten zijn.

Maar ja, hoe doe je dat? Uit de onderlinge gesprekken in de subgroepen komt naar voren hoe cruciaal het is dat we elkaars perspectief begrijpen en betrekken. De juf en de meester in de school doen er dan ook goed aan niet te wachten tot het bijna niet meer gaat. Op tijd aan de bel trekken. Vragen stellen aan elkaar; vragen zoals ‘Hoe kan ik jou ondersteunen? Wat heb jij nodig? Hoe kunnen we elkaar versterken? Wie ben jij? Wat heb je nodig? Wat bedoel je? Wat is je boodschap? Zulke vragen helpen om in elkaars schoenen te staan en van betekenis te zijn.

En er is ook behoefte om verder door te denken over hoe de leerkracht meer de regie krijgt. Wat hebben leerkrachten nodig om hun werk beter te kunnen doen? Luister naar de teams en stem daar plannen op af. Zoek ook naar manieren om zoveel mogelijk de middelen ten goede te laten komen aan de kinderen.

De bijeenkomst eindigt met een vooruitblik op wat er nog te doen staat. Het ondersteuningsplan is immers ook een formele kwestie met te volgen procedures. De inzichten worden de komende tijd tot een geheel geschreven. Concepten worden voorgelegd aan vele partijen, overleggen en netwerken en dan moet het tijdig goedgekeurd worden. We maken daarnaast ook nog een communicatieve versie, die veel toegankelijker wordt voor iedereen.

Dertig gedreven mensen hebben hun avond besteed aan de toekomst van passend onderwijs. Chapeau!