2. Onze leerlingen

Samen met de gemeenten in de regio Alkmaar ondersteunen we scholen, kinderen en ouders bij het bieden van passend onderwijs, zorg en opvoeding. Dit doen we voor kinderen in de leeftijd van 4 tot 13 jaar. Ons streven is dat kinderen opgroeien in hun natuurlijke omgeving op een reguliere basisschool. Als dat – ondanks alle inspanningen – niet lukt, gaan we met ouders en school op zoek naar een andere onderwijsplek, bijvoorbeeld een school voor speciaal (basis)onderwijs.

In het schooljaar 2020-2021 volgen in totaal 20.815 leerlingen tussen de 4 en 13 jaar onderwijs in de regio Noord-Kennemerland. Hiervan volgt 95,81% (19.942 leerlingen) regulier basisonderwijs. De andere 873 leerlingen volgen onderwijs op het speciaal (basis)onderwijs, waarvan 426 op het speciaal basisonderwijs en 447 op het speciaal onderwijs.

In bovenstaande grafiek zien we dat het percentage leerlingen dat regulier onderwijs volgt, daalt.

Deze daling is tweeledig: het aantal leerlingen in het basisonderwijs daalt ten opzichte van voorgaande jaren (daling 0.7 %).

Tegelijkertijd zien we dat en het aantal leerlingen op het speciaal (basis)onderwijs stijgt. Deze stijging bedroeg meer dan 11% ten opzichte van vorig jaar.

De stijging in het speciaal (basis)onderwijs heeft hiermee indirect een extra effect voor het leerlingaantal in het regulier onderwijs.

2.1 Aantal leerlingen op het reguliere onderwijs

Ons streven is dat kinderen opgroeien in hun natuurlijke omgeving op een reguliere basisschool.

Er is landelijk sprake van een daling van leerlingaantallen in het regulier basisonderwijs. Dit zien we ook in onze regio. Waar ons samenwerkingsverband in 2011-2012 nog 22.159 leerlingen in het basisonderwijs telde, is het aantal leerlingen in 2020-2021 gedaald naar 19.942 leerlingen.

De ontwikkeling van het leerlingaantal vanaf 2011 tot heden is in onderstaande grafiek weergegeven, gevolgd door een prognose voor het leerlingaantal voor de komende acht jaar. Deze prognose is gebaseerd op gegevens die afkomstig zijn van DUO. Meer informatie over de betrouwbaarheid van de prognoses van DUO vindt u hier en de totstandkoming van deze beraming is hier omschreven.

2.2 Aantal leerlingen in het speciaal (basis)onderwijs

Als – ondanks alle inspanningen – regulier onderwijs niet lukt, gaan we met ouders en school op zoek naar een andere onderwijsplek. In onze regio zijn verschillende voorzieningen, zoals scholen voor speciaal (basis) onderwijs.

Landelijk zien we dat het leerlingenaantal in het speciaal (basis)onderwijs stijgt. Dit komt ook overeen met de trend binnen PPO-NK. De afgelopen jaren hebben we hier actief op geanticipeerd maar dit laat zich nog terugzien in een daling van de cijfers.

Na een constante daling vanaf het schooljaar 2011-2012, is het leerlingenaantal in het SBO de afgelopen vijf jaar gestegen. Volgens de prognoses van DUO zal deze stijging tot schooljaar 2021-2022 verder doorzetten, waarna het aantal leerlingen in het SBO weer zal dalen. In onderstaande grafiek zien we het aantal leerlingen van de afgelopen jaren en de prognose enigszins afvlakken. Het aantal SBO-leerlingen ligt lager dan het landelijk gemiddelde.

Bron: DUO 

2.3 Aantal leerlingen speciaal onderwijs (SO)

Net als in het SBO is ook het leerlingenaantal in het speciaal onderwijs (SO) de afgelopen vijf jaar gestegen in onze regio. In onderstaande grafiek ziet u het aantal leerlingen van de afgelopen jaren in het speciaal onderwijs. Er zijn (nog) geen cijfers beschikbaar over een prognose voor het SO. Het aantal SO-leerlingen ligt hoger dan het landelijk gemiddelde.

Bron: DUO 

De stijging van het aantal leerlingen in het speciaal onderwijs kan verklaard worden doordat er steeds meer jonge kinderen (onder de 8 jaar) naar het s(b)o verwezen worden en doordat verwezen kinderen over het algemeen op de speciale (basis)school blijven. Dit kan komen doordat de speciale (basis)school denkt dat het kind de bestaande structuur van de school blijvend nodig heeft, maar ook ouders kiezen er soms liever voor om hun kind op het speciaal (basis)onderwijs te laten, omdat het daar (vaak na een bewogen periode) goed gaat.

Een leerling in het SO is toegelaten met een toelaatbaarheidsverklaring (tlv) met een categorie laag, midden of hoog. We zien in onderstaande grafiek dat het aantal leerlingen met een tlv categorie laag en midden stijgt en dat het aantal leerlingen met een tlv categorie hoog daalt.

Bron: DUO  

Waar vorig jaar het aantal jonge leerlingen met een toelaatbaarheidsverklaring sterker toenam dan oudere leerlingen, is dat dit schooljaar bijna niet meer te herkennen. In de groep oudere leerlingen zien we dit jaar wel een stijging optreden. We zullende deze ontwikkeling nauwlettend in de gaten houden.